آنژیوکت چیست؟
یکی از پرکاربردترین ابزارهای پزشکی در دنیا، آنژیوکت است. این وسیله کوچک به تیم‌های درمانی کمک می‌کند تا با کمترین آسیب و بیشترین کیفیت، مراقبت‌های لازم را به بیماران ارائه دهند. امروزه آنژیوکتها نه‌تنها در درمان، بلکه در انجام آزمایش‌های تشخیصی نیز به کار می‌رود و انواع مختلفی دارد. در این مطلب با انواع آنژیوکتها و کاربردهای هرکدام آشنا می‌شویم.
آنژیوکت
آنژیوکت چیست؟
آنژیوکت یا آی‌وی کانولا (IV Cannula) لوله‌ای نازک و توخالی است که امکان دسترسی مستقیم به رگ‌های بدن را فراهم می‌کند. از این ابزار برای انتقال مایعات درمانی، داروها، یا خون به بدن و همچنین برای نمونه‌گیری از خون استفاده می‌شود.
پزشکان و پرستاران می‌توانند به کمک آنژیوکتها چندین تزریق وریدی را به طور همزمان انجام دهند بدون آنکه بیمار اذیت شود. به همین دلیل، آنژیوکتها یکی از مهم‌ترین ابزارها در مایع‌درمانی و تزریق‌های بیمارستانی محسوب می‌شوند.
انواع آنژیوکت بر اساس رنگ و کاربرد
آنژیوکتها در سایزها و رنگ‌های مختلف تولید می‌شوند که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند:
1. آنژیوکت خاکستری (سایز ۱۶)
قطر داخلی: ۱.۳ میلی‌متر
قطر خارجی: ۱.۷ میلی‌متر
طول سوزن: ۵۰ میلی‌متر
کاربرد: تزریق حجم بالای مایعات و کلوئیدها در بزرگسالان
2. آنژیوکت نارنجی (سایز ۱۴)
قطر داخلی: ۱.۷ میلی‌متر
قطر خارجی: ۲.۲ میلی‌متر
طول سوزن: ۵۰ میلی‌متر
کاربرد: تزریق سریع خون و مایعات حجیم؛ مناسب برای بزرگسالان (برای کودکان توصیه نمی‌شود)
3. آنژیوکت صورتی (سایز ۲۰)
قطر داخلی: ۰.۸ میلی‌متر
قطر خارجی: ۱.۱ میلی‌متر
طول سوزن: ۳۳ میلی‌متر
کاربرد: تزریق سرم و دارو به نوجوانان و بزرگسالان با رگ‌های حساس؛ مناسب برای سرم‌تراپی و تزریق داروهای بیمارستانی
4. آنژیوکت سبز (سایز ۱۸)
قطر داخلی: ۱ میلی‌متر
قطر خارجی: ۱.۳ میلی‌متر
طول سوزن: ۳۳ تا ۴۵ میلی‌متر
کاربرد: تزریق خون در بزرگسالان؛ عمدتاً در اتاق عمل استفاده می‌شود
5. آنژیوکت آبی (سایز ۲۲)
قطر داخلی: ۰.۶ میلی‌متر
قطر خارجی: ۰.۹ میلی‌متر
طول سوزن: ۲۲ تا ۲۵ میلی‌متر
کاربرد: تزریق‌های وریدی با جریان متوسط در نوجوانان و میانسالان؛ مناسب برای خون‌گیری نیست
6. آنژیوکت بنفش (سایز ۲۶)
قطر داخلی: ۰.۲ میلی‌متر
قطر خارجی: ۰.۵ میلی‌متر
طول سوزن: ۱۹ میلی‌متر
کاربرد: تزریق دارو به نوزادان تازه متولد شده در بخش مراقبت‌های ویژه (NICU)
7. آنژیوکت زرد (سایز ۲۴)
قطر داخلی: ۰.۴ میلی‌متر
قطر خارجی: ۰.۷ میلی‌متر
طول سوزن: ۱۹ میلی‌متر
کاربرد: تزریق دارو و کنترل مایعات در نوزادان و کودکان؛ مناسب برای خون‌گیری نیست
8. آنژیوکت سفید (سایز ۱۷)
قطر داخلی: ۱.۱ میلی‌متر
قطر خارجی: ۱.۵ میلی‌متر
طول سوزن: ۴۵ میلی‌متر
کاربرد: تزریق خون و دارو به بزرگسالان
اهمیت انتخاب صحیح این محصول
انتخاب درست آنژیوکت بسیار مهم است. انتخاب سایز و نوع مناسب، علاوه بر کاهش درد و آسیب به رگ بیمار، باعث بهبود کارایی درمان می‌شود.
مهم‌ترین عوامل موثر در انتخاب این محصول عبارتند از:
نوع ماده تزریقی (کریستالوئید، کلوئید، دارو یا فرآورده خونی)
سن بیمار (مثلاً برای نوزادان آنژیوکتهای کوچک‌تر باید انتخاب شود)
وضعیت و ضخامت رگ‌های بیمار
نکته: برای تزریق خون، معمولاً باید از آنژیوکتهای سایز بزرگ‌تر از ۱۸ استفاده شود.
آنژیوکتها چگونه کار می‌کند؟
برای کارگذاری آنژیوکتها، ابتدا یک برش کوچک با سوزن تخصصی روی پوست ایجاد می‌شود. سپس کاتتر آنژیوکت از روی سوزن وارد رگ می‌شود و یک مجرا برای تزریق یا خون‌گیری فراهم می‌کند.
این فرآیند باعث می‌شود که تزریقات، خون‌گیری یا انجام آزمایش‌های تشخیصی با کمترین درد و بیشترین دقت انجام شود.