ریفاکسیمین چیست؟
ریفاکسیمین یک نوع آنتی‌بیوتیک نیمه سنتزی با پایه ریفامایسین میباشد. ریفاکسیمین از رشد باکتری هایی که باعث اسهال می شوندجلوگیری میکند و در درمان اسهال مسافرتی و سندروم روده تحریک پذیر استفاده میشود.
ریفاکسیمین با متوقف کردن رشد باکتری‌هایی که تولید سم کرده و باعث بدتر شدن بیماری‌های کبد می شوند موجب درمان آنسفالوپاتی کبدی می شود. ریفاکسیمین از طریق اتصال به زیرواحد بتای آنزیم RNA پلیمراز باکتریایی باعث مهار رونویسی باکتری می شود.
دارو های مشابه: ریفامپین , کولیستین
موارد مصرف ریفاکسیمین
کاربردهای اصلی (Labeled indications):
– درمان اسهال مسافران (متوسط تا شدید)
– سندرم روده تحریک پذیر، متوسط تا شدید، بدون یبوست
کاربردهای دیگر (Off-labeled indications):
– عفونت کلستریدیوم دیفیسیل (عود دوم یا بعد)
– درمان انسفالوپاتی کبدی
– پوچیت (آناستوموز کیسه ای مقعدی بعد از ایلئوم)
– رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک
– پروفیلاکسی اسهال مسافران
موارد منع مصرف
حساسیت به ریفاکسیمین، دیگر آنتی‌بیوتیک‌های ریفامایسین یا هر جزء فرمولاسیون.
واکنش‌های افزایش حساسیت شامل درماتیت پوسته ریزی دهنده، ادم آنژیو نوراتیک و آنافیلاکسی میباشد.
عوارض جانبی ریفاکسیمین
کبدی: آسیت (آب آوردگی شکم)
گوارشی: تهوع (سندرم روده تحریک پذیر با اسهال)
عوارض نسبتا شایع:
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، افسردگی
پوستی: خارش، راش پوستی
گوارشی: درد شکمی، کولیت با غشای کاذب
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی
کبدی: افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
عصبی، عضلانی و اسکلتی: اسپاسم عضلانی، درد مفاصل، افزایش کراتین فسفوکیناز
تنفسی: نازوفارنژیت، تنگی نفس، خون دماغ
متفرقه: تب
هشدارها
- آنتی بیوتیک‌هایی مانند ریفاکسیمین در سرماخوردگی، آنفولانزا یا دیگر عفونت‌های ویروسی جایگاهی ندارند. در صورت استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت عدم نیاز، احتمال ابتلا به عفونت و به دنبال آن مقاومت در برابر درمان آنتی‌بیوتیکی افزایش مییابد.
- ریفاکسیمین تمام شکل های باکتریایی اسهال مسافرتی را درمان نمیکند و در درمان اسهال مسافرتی که به علت کمپیلو باکتر ژوژنی باشد موثر نیست.
- داروی ریفاکسیمین در درمان اسهالی که همراه تب، خونریزی یا ناشی از باکتری‌هایی غیر از ایکلای باشد هیچ اثری ندارد.
- اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل در طول مصرف این دارو گزارش شده است.
- تاثیر این دارو در برابر اسهال مسافرتی ناشی از شيگلا و سالمونلا ثابت نشده است.
- احتمال کولیت سودو ممبران را طی مصرف این دارو باید در نظر گرفت.
- ریفاکسیمین ممکن است باعث شود واکسن های زنده باکتریایی (مانند واکسن تیفوئید) به درستی عمل نکنند. بنابراین، در هنگام استفاده از این دارو بدون نظر پزشک، واکسیناسیون نمیتوان انجام داد.
- اگر علائم اسهال 24 الی 48 ساعت بعد از مصرف دارو ادامه دار بود یا بدتر شد باید مصرف این دارو را قطع کرده و از آنتی‌بیوتیک‌های جایگزین استفاده کرد.
- تجویز ریفاکسیمین برای اسهال مسافرتی در غیاب یک عفونت باکتریاییثابت شده یا به شدت مشکوک، بعید است که برای بیمار مفید باشد و خطر ابتلا به باکتری های مقاوم در برابر دارو را افزایش می دهد.
- ایمنی و اثربخشی این دارو در کودکان کمتر از 12 سال تائید شده نیست.
- در دوران بارداری، این دارو باید تنها زمانی مورد استفاده قرار بگیرد که جایگزین سالم تری موجود نباشد.
- واکنش های افزایش حساسیت در طی 15 دقیقه از زمان مصرف این دارو رخ داده است.
اشکال دارویی موجود در ایران:
قرص 200mg و 550mg
اسامی تجاری:
زیگات، نورمیکس، فاکسیرین، روفاکسیم، زیفاکسان، اسپیراکسین