داروی لناکاپاویر برای پیشگیری از HIV
داروی لناکاپاویر (Lenacapavir) بهعنوان درمان پیشگیرانه جدید HIV معرفی شد. این دارو بهجای مصرف روزانه، تنها با دو تزریق در سال استفاده میشود. از سال ۲۰۲۷، دارو در بیش از ۱۲۰ کشور با درآمد متوسط و پایین عرضه خواهد شد. قیمت سالانه آن تنها ۴۰ دلار اعلام شده است.
چرا داروی لنکاپاویر مهم است؟
مصرف روزانه دارو برای بسیاری از افراد سخت است. پایبندی به درمان کاهش پیدا میکند و اثربخشی کم میشود. لنکاپاویر این مشکل را حل کرده است. با تزریق هر شش ماه، فرد بدون نیاز به مصرف روزانه محافظت میشود. مطالعات بالینی نشان دادهاند که این دارو قدرت بالایی در پیشگیری از HIV دارد.
تأثیر در ایران و خاورمیانه
در ایران نرخ ابتلا به ایدز کمتر از آفریقا است، اما روند افزایشی دیده میشود. گروههای پرخطر بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند. دسترسی به داروی لنکاپاویر میتواند از افزایش آمار جلوگیری کند. قیمت پایین این دارو، احتمال واردات آن به ایران را بیشتر میکند. در صورت ورود، وزارت بهداشت میتواند آن را در برنامههای پیشگیری قرار دهد.
چالشهای دسترسی
با وجود مزایا، چالشهایی هم وجود دارد. برخی کشورها زیرساخت کافی ندارند. شبکه توزیع دارو ضعیف است. آگاهی عمومی کم است و نیاز به آموزش بیشتر دیده میشود. صدور مجوز توسط سازمان غذا و دارو نیز زمانبر است. این مسائل میتوانند دسترسی سریع به دارو را محدود کنند.
چشمانداز آینده
کارشناسان امیدوارند لنکاپاویر مسیر پیشگیری از HIV را متحول کند. اگر کشورها برای آموزش، توزیع و نظارت آماده شوند، طی یک دهه آینده ابتلای جدید به HIV بهشدت کاهش مییابد. در ایران هم میتوان انتظار داشت این دارو بخشی از برنامههای ملی مبارزه با ایدز باشد.
جمعبندی
داروی لناکاپاویر یک تحول بزرگ در حوزه درمان و پیشگیری از HIV است. قیمت مناسب و اثربخشی بالا، آن را به گزینهای مناسب برای کشورهای در حال توسعه تبدیل میکند. در صورت ورود به ایران، این دارو میتواند نقش مهمی در کاهش موارد ابتلا به ایدز ایفا کند.