Lenacapavir؛تصویب نخستین داروی تزریقی پیشگیری از HIV در اروپا
کمیسیون اروپا در تاریخ ۲۶ اوت ۲۰۲۵ مجوز بازاریابی برای داروی Lenacapavir با نام تجاری Yeytuo را صادر کرد. این دارو نخستین گزینه‌ی تزریقی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس HIV است که تنها هر شش ماه یک‌بار تجویز می‌شود. این ویژگی، آن را از سایر داروهای خوراکی یا تزریقی موجود متمایز می‌کند و می‌تواند انقلابی در حوزه پیشگیری از اچ‌آی‌وی ایجاد نماید.
تصویب نخستین داروی تزریقی پیشگیری از HIV در اتحادیه اروپا
اثربخشی دارو در کارآزمایی‌های بالینی
نتایج مطالعات بالینی نشان می‌دهد که Lenacapavir قادر است با اثربخشی بیش از ۹۹٪ از ابتلای افراد در معرض خطر به ویروس HIV جلوگیری کند. این میزان کارایی، آن را به یکی از مطمئن‌ترین روش‌های PrEP (پیشگیری پیش از مواجهه) تبدیل کرده است. سازمان جهانی بهداشت نیز در تازه‌ترین بیانیه خود استفاده از این دارو را به‌عنوان گزینه‌ای نوین در پیشگیری از HIV توصیه کرده است.
مزایای بالینی و اجتماعی
یکی از مهم‌ترین مشکلات روش‌های فعلی پیشگیری، پایبندی بیماران به مصرف روزانه داروهای خوراکی است. بسیاری از افراد به دلیل فراموشی یا مشکلات دسترسی، مصرف دارو را منظم انجام نمی‌دهند و همین موضوع باعث کاهش اثربخشی می‌شود. داروی تزریقی Yeytuo با تزریق دوبار در سال، این چالش را برطرف کرده و می‌تواند پوشش درمانی گسترده‌تری را فراهم سازد.
علاوه بر این، این دارو از نظر پذیرش اجتماعی نیز اهمیت دارد. بسیاری از بیماران، مصرف قرص روزانه را نشانه‌ای از بیماری تلقی کرده و از نظر روانی تحت فشار قرار می‌گیرند، اما تزریق نیم‌ساله امکان زندگی طبیعی‌تری را برای آن‌ها فراهم می‌کند.
چالش‌های اقتصادی و بیمه‌ای
با وجود مزایای بالینی، هزینه بالای Lenacapavir یکی از نگرانی‌های اصلی است. قیمت تقریبی این دارو در بازار جهانی ۲۸ هزار دلار در سال برآورد شده است. برخی شرکت‌های بیمه در آمریکا، از جمله CVS Health، اعلام کرده‌اند که این دارو را تحت پوشش قرار نخواهند داد و استفاده از جایگزین‌های موجود را ترجیح می‌دهند. این موضوع می‌تواند مانعی برای دسترسی گسترده بیماران در برخی کشورها باشد.
چشم‌انداز آینده
با توجه به تأیید این دارو در اتحادیه اروپا، انتظار می‌رود کشورها و سازمان‌های بهداشتی برای افزایش دسترسی و پوشش بیمه‌ای اقدامات جدیدی انجام دهند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که ورود داروهای مشابه یا بیوسیمیلار در سال‌های آینده، قیمت را کاهش داده و زمینه‌ی استفاده گسترده‌تر از این روش نوین پیشگیری را فراهم سازد.