آشنایی با ماکرولیدها

ماکرولیدها دسته ای از آنتی بیوتیک‌ها هستند که حاوی یک حلقه بزرگ ماکروسیکلیک لاکتونی (حلقه ماکرولید) هستند. از مهمترین داروهای این دسته میتوان از اریترومایسین، آزیترومایسین و کلاریترومایسین اسم برد. ماکرولیدها آنتی‏بیوتیک‌هایی برای درمان عفونت های تنفسی هستند به این دلیل که بر علیه استرپتوکوک پنومونیه و استرپتوکوک پیوژنز(گروه استرپتوکوکی) و ارگانیسم های آتیپیک مانند لژیونلا پنوموفیلا، مایکوپلاسما پنومونیه و کلامیدیا پنومونیه فعالیت می‏کنند.

نسل جدیدتر ماکرولیدها مانند کلاریترومایسین و آزالید یا همان آزیترومایسین بر خلاف اریترومایسین علیه هموفیلوس آنفلوآنزا فعالیت میکنند، ولی استرپتوکوک مقاوم به ماکرولید در درمان بیماران مبتلا به عفونت تنفسی مثل پنومونی اکتسابی از محیط مهم است. به همین دلیل انتخاب آنتی‏بیوتیک باید براساس الگوی مقاومت منطقه باشد.

مکانیسم اثر

مکانیسم اثر ماکرولیدها با مهار ساختن پروتئین در نتیجه اتصال به زیر واحد 50S ریبوزوم باکتری میباشد. این اتصال برگشت پذیر میباشد. با اینکه ماکرولیدها بیشتر به عنوان داروهای باکتریوستاتیک (با توان توقف رشد باکتری ) شناخته می شوند، در غلظت های بالا می‌توانند اثر باکتریوسیدال (با توان کشتن باکتری) از خود نشان دهند.

موارد استفاده

ماکرولیدها طیف ضدمیکروبی مشابه پنی‌سیلین دارند و برای عفونت‌های تنفسی و بافت نرم استفاده می‌شوند. این داروها بر خلاف پنی‌سیلین بر روی مایکوپلاسما، مایکوباکتریوم و برخی انواع ریکتزیا و کلامیدیا اثر میگذارند.

اثرات جانبی

ماکرولیدها با سیتوکروم پی 450 تداخل مهاری دارند. مصرف همزمان این ذسته از دارو ها و استاتین‌ها (گروهی از دارو‌های پایین آورنده چربی خون) میتواند سبب میوپاتی شدید شود. این داروها همچنین خطر برخی از آریتمی های قلبی از جمله torsade de pointes را بالا میبرد. یکی دیگر از اثرات جانبی دارو‌های ماکرولید، افزایش تحرکات دستگاه گوارش است.